Συνέντευξη Φίλιππου Γκανούλη εφ΄ όλης της ύλης στην Χαλκιδική

Σημαντική συνέντευξη ως Επικεφαλής του Αυτοδιοικητικού Περιφερειακού ψηφοδελτίου στην ΠΚΜ, παραχώρησε ο Φίλιππος Γκανούλης. Ο ίδιος αναφέρθηκε σε όλα τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο  τόπος ενώ εκφράστηκε και για την κεντρική πολιτική σκηνή καθώς για τα θέματα της Χαλκιδικής. Ας μην ξεχνάμε πως ο ίδιος διαθέτει θεσμικό ρόλο ως Περιφερειακός Σύμβουλος.                                                                             Διαβάστε παρακάτω όλη την συνέντευξη του και βγάλτε τα συμπεράσματα σας:

1) Είστε επικεφαλής της παράταξης των Οικολόγων Πράσινων στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Πώς κρίνετε το έργο της σημερινής Περιφερειακής Αρχής του Απόστολου Τζιτζικώστα;

Θα έκρινα το σημερινό έργο της διοίκησης ως λίγο πολύ αναμενόμενο. Πιο συγκεκριμένα, δεν θεωρώ πως αυτό συμπεριλαμβάνει, μέχρι σήμερα, τις απαραίτητες τομές που έχει τόσο ανάγκη η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, αλλά και η Χαλκιδική, ώστε να τις καταστήσουν πρωτοπόρες σε Εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η Περιφέρεια μας έχει τεράστιες κρυμμένες αναπτυξιακές δυνατότητες σε πολλά επίπεδα. Έτσι, στο επίπεδο της καινοτομίας, των πράσινων τεχνολογιών και της κυκλικής οικονομίας έχουν γίνει ελάχιστα, παρά το γεγονός ότι η Περιφέρεια διαθέτει πολύ υψηλού επιπέδου επιστημονικό δυναμικό μιας και φιλοξενεί πολλά ερευνητικά ιδρύματα, αλλά και το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας.

Στο επίπεδο του τουρισμού, αποτελεί ακόμη ζητούμενο η ανάπτυξή του καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, υπό το πρίσμα των προτύπων της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας, με την αναβάθμιση των υποδομών όπου  απαιτείται, αλλά και τη συνδυαστική αξιοποίηση του φυσικού πλούτου του τόπου με το πραγματικά τεράστιο πολιτισμικό απόθεμα της περιφέρειας μας.

Ακόμη, σε ότι αφορά την αγροτική οικονομία και τη προσαρμογή αυτής στις νέες συνθήκες της κλιματικής κρίσης, κρίνεται ότι έχουν πολλά ακόμη να γίνουν, όπως π.χ. χρηματοδότηση για άμεση αναβάθμιση των αρδευτικών δικτύων, με στόχο την εξοικονόμηση ύδατος και ενέργειας προς αφενός μία φιλικότερη προς το περιβάλλον αγροτική παραγωγή και αφετέρου προς χαμηλότερο κόστος για τον παραγωγό.

Τέλος, απαιτούνται σημαντικά βήματα σε ότι αφορά την πολιτική προστασία της Περιφέρειας, αλλά και της Χαλκιδικής. Σήμερα, πολλοί οικισμοί της Περιφέρειας όπως και της Π.Ε. Χαλκιδικής, παρουσιάζουν παραπλήσια χαρακτηριστικά με αυτά που συναντήσαμε πριν λίγα χρόνια στο Μάτι και απαιτούν συγκεκριμένα τοπικά σχέδια αντιμετώπισης ενδεχόμενων πυρκαγιών.

Επιπρόσθετα, απαιτείται περαιτέρω σχεδιασμός σε ότι αφορά τα πλημμυρικά φαινόμενα, τις κατολισθήσεις, αλλά και τις φονικές κακοκαιρίες, όπως αυτή του 2019 που μας κόστισε σε ανθρώπινες ζωές. Η κλιματική αλλαγή, τα επόμενα χρόνια, θα μας φέρει αντιμέτωπους με ιδιαίτερα έντονα φαινόμενα. Συνεπώς, θα πρέπει να προετοιμαστούμε για κάθε ενδεχόμενο και ιδιαίτερα στην Χαλκιδική, η οποία κατά τους θερινούς μήνες αποτελεί τόπο επίσκεψης για πάνω από ένα εκατομμύριο τουρίστες.

Ως παράταξη, επεξεργαζόμαστε σε όλη τη διάρκεια της θητείας μας προτάσεις σε όλα αυτά τα ζητήματα, τα οποία θέτουμε με παρεμβάσεις μας προς τη διοίκηση, με στόχο την άμεση υλοποίηση τους προς όφελος των πολιτών της Χαλκιδικής και της Κεντρικής Μακεδονίας.

2) Η Χαλκιδική είναι μια περιοχή που έχει ιδιαίτερα προβλήματα και ζητήματα αναφορικά με τις λεγόμενες πράσινες υποδομές.                          Ο συνδυασμός σας έχει κάποιες εξειδικευμένες προτάσεις αναφορικά με τις πράσινες πολιτικές στην περιοχή;

Η Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής βρίσκεται σε οριακό σημείο, τόσο σε περιβαλλοντικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Η άναρχη ανάπτυξη του συνόλου των οικονομικών της δραστηριοτήτων και υποδομών και ιδιαίτερα του τουρισμού, του οικιστικού τομέα, της αγροτικής πολιτικής και της εξορυκτικής της δραστηριότητας, οδήγησε την περιοχή σε μια φάση που απειλείται η κοινωνική συνοχή του τόπου, αλλά και το οικονομικό μέλλον της. Η ανάπτυξη της Χαλκιδικής πρέπει να αναπροσαρμοστεί στις σύγχρονες απαιτήσεις που αφορούν τις πράσινες πολιτικές της Περιφερειακής Ενότητας.  Έτσι, σχετικά με τη διαχείριση των απορριμμάτων και των αποβλήτων, όπως και σε κάθε άλλη περιφερειακή ενότητα, έτσι και στη Χαλκιδική απαιτείται εναρμόνιση με τις κατευθύνσεις του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων. Όμως εδώ υπάρχουν και ιδιαίτερα ζητήματα που προκύπτουν αφενός από την εποχιακή εκτίναξη του πληθυσμού κατά τους θερινούς μήνες, όπου ο πληθυσμός ξεπερνά το ένα εκατομμύριο και ακολούθως αυξάνονται οι ποσότητες των οργανικών αποβλήτων και γενικά των αστικών αποβλήτων, αλλά και αφετέρου από τη λειτουργία πολλών μονάδων ελαιοτριβείων και επεξεργασίας βρώσιμης ελιάς. Επομένως, υπάρχει ανάγκη για σφαιρικότερη και αποτελεσματικότερη εξέταση της διαχείρισης των οργανικών αποβλήτων στην Περιφερειακή Ενότητα και για την παράθεση νέων συλλογικών προτάσεων που θα είναι εφαρμόσιμες και οικονομικά συμφέρουσες για την περιοχή της Χαλκιδικής, ακολουθώντας τις αρχές της κυκλικής οικονομίας και μετατρέποντας το πρόβλημα μιας δραστηριότητας (απόβλητα) σε πόρο (λίπασμα) για κάποιες άλλες συμβατές δραστηριότητες. Προτείνουμε την κομποστοποίηση ή συγκομποστοποίηση διαφόρων κατηγοριών οργανικών αποβλήτων, σ΄ αυτά περιλαμβάνονται τα απόβλητα αποβλήτων ελαιοτριβείων και μονάδων επεξεργασίας βρώσιμης ελιάς, σε συνδυασμό με την αξιοποίηση οργανικών αποβλήτων τουριστικών επιχειρήσεων και εστιατορίων. Σε αυτόν τον τομέα, η Περιφέρεια μας, θα πρέπει να λάβει πρωτοβουλίες προς αυτήν την κατεύθυνση.

Στον τομέα του Τουρισμού θα πρέπει, σε πρώτο στάδιο, να προωθηθούν συγκεκριμένα μέτρα για αντιμετώπιση των πιο ακραίων περιβαλλοντικών και κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων του μαζικού τουρισμού και σε δεύτερο στάδιο μία συνολική στροφή σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο στήριξης δίκαιων, βιώσιμων και οικολογικών μορφών τουρισμού, ξεκινώντας από τα πιο απλά όπως πχ η εγκατάσταση βιολογικών καθαρισμών σε όλους τους παραθαλάσσιους οικισμούς και φτάνοντας μέχρι τη λειτουργία ειδικών σχολών τουρισμού στην Π.Ε.

Τέλος, στη Χαλκιδική υπάρχουν 4 εκ. στρέμματα δάσους. Απαιτούνται μελέτες προστασίας από δασαρχεία και εθελοντική βοήθεια από περιβαλλοντικές οργανώσεις, ευαισθητοποίηση της κοινωνίας μέσα από συνεχιζόμενη περιβαλλοντική εκπαίδευση, πολλές νέες αντιπυρικές ζώνες, πρόσθετα μέτρα πρόληψης πυρκαγιών και ενδυνάμωση του σωματείου αλληλοβοήθειας των δασοπυροσβεστών. Με την τρέχουσα ενεργειακή κρίση, σημαντική λύση θα μπορούσε να προσφέρει μια μονάδας παραγωγής πέλλετ από δασικά υπολείμματα και καθαρισμούς δασικών οδών.

3) Η Χαλκιδική αντιμετωπίζει πολλά ζητήματα με τους οδικούς άξονες ενώ κατά καιρούς έχει τεθεί η πρόταση για την δημιουργία σιδηροδρόμου. Οι προτεραιότητες ποιες πρέπει να είναι;

Η Περιφέρεια Κ.Μ. είχε το πιο πυκνό σιδηροδρομικό δίκτυο κανονικού πλάτους σε σύγκρι- ση με τις άλλες περιφέρειες της Ελλάδας. Σε καιρούς κρίσης, το ηλεκτροκίνητο τρένο γίνεται ακόμη πιο απαραίτητο, ως διέξοδος απέναντι στην ακριβή βενζίνη και τα υψηλά διόδια.

Παράλληλα, υπερτερεί του αυτοκινήτου μέχρι και 7 φορές στην κατανάλωση ενέργειας, 16 φορές στην ασφάλεια και 10 φορές στη ρύπανση. Ο προαστιακός σιδηρόδρομος, στις περιοχές όπου εφαρμόζεται, συμβάλλει ενεργά στη βιώσιμη ανάπτυξή τους. Ακόμη, εκτός από την αναβάθμιση των μικρών αστικών κέντρων, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και στην χωροταξική οργάνωση της Περιφέρειας. Άρα, η Περιφέρεια χρειάζεται επειγόντως ολοκληρωμένη και βιώσιμη πολιτική μεταφορών.

Προτείνουμε, λοιπόν, τη δημιουργία προαστιακού σιδηροδρόμου, που θα συνδέει τις παραλιακές οικιστικές περιοχές και τη Χαλκιδική με το μητροπολιτικό κέντρο, αλλά και ενδεχομένως απευθείας με άλλες πόλεις της Περιφέρειας, ώστε να υπάρξει αποσυμφόρηση για τη Θεσσαλονίκη.

Παράλληλα, μπορεί να αναπτυχθεί ένα πρόγραμμα θερινών μετακινήσεων από τις στάσεις του προαστιακού προς τους παραθαλάσσιους προορισμούς, με χρήση μικρών ηλεκτροκίνητων λεωφορείων που θα φορτίζουν σε ελεύθερες δημοτικές εγκαταστάσεις (ως οικονομική ενίσχυση) και θα τροφοδοτούνται από δημοτικές μονάδες ΑΠΕ (μέσω του θεσμού των Ενεργειακών Κοινοτήτων). Η συνεργασία του σιδηρόδρομου με τα άλλα μεταφορικά μέσα είναι απαραίτητη στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου συστήματος συνδυασμένων μεταφορών.

Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στα λιμάνια της Χαλκιδικής, την Αμμουλιανή, Ιερισσό, Ν. Καλλικράτεια, Ν. Μουδανιά, Ν. Ποτίδαια, Ν. Ρόδα, Ν. Μαρμαράς, Νικήτη, όρμος Παναγιάς, Πόρτο Καρρά, Αμφίπολη, Σταυρός κλπ.

Επιβάλλεται η ανάπτυξη ενός λιμενικού δικτύου, ώστε να εξασφαλιστούν αγκυροβόλια μικρών και μεσαίων σκαφών, φροντίζοντας να επιτυγχάνονται μέσα από τον σχεδιασμό μικρότερες διαδρομές και πυκνότερο δίκτυο εξυπηρετήσεων στο πλαίσιο της θαλάσσιας τακτικής συγκοινωνίας με τους παραθαλάσσιους νομούς. Στο εμπόριο διατίθενται ήδη τέτοια σκάφη που λειτουργούν με ηλεκτροκινητήρες τροφοδοτούμενες από φωτοβολταϊκά και μπαταρίες που φορτίζουν σε δημοτικούς λιμενικούς σταθμούς φόρτισης με ιδιαίτερα μικρό κόστος. Έτσι, θα μπορέσει να μειωθεί το κόστος μεταφορών και να εξοβελιστούν από την παράκτια ναυσιπλοΐα τα ορυκτά καύσιμα.

Όλα αυτά, απαιτούν μελέτες και υποδομές που, είτε υπάρχουν είτε πρέπει να ολοκληρωθούν και που βασίζονται στην αρχή ότι η πολιτική των συγκοινωνιών πρέπει να στραφεί προς τα μέσα μαζικής μεταφοράς και ιδιαίτερα προς τα καθαρά μέσα σταθερής τροχιάς.

Είναι απαραίτητη η Εκπόνηση Στρατηγικού Σχεδίου («master plan») για δράσεις και έργα ουσιαστικής ενίσχυσης της βιώσιμης κινητικότητας σε όλη την Περιφέρεια, ώστε να αυξηθεί η ταχύτητα των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και να περιοριστεί η κίνηση των αυτοκινήτων.

Χρειάζεται Εφαρμογή μιας Περιφερειακής Στρατηγικής Βιώσιμης Κινητικότητας, όπου η Περιφέρεια θα λειτουργεί ως κόμβος διασυνδέσεων προς όλες τις γεωγραφικές κατευθύνσεις μέσα από ένα σύστημα διακρατικών μεταφορών, θέτοντας ως προτεραιότητα τα μέσα μαζικής μεταφοράς, όπως ο σιδηρόδρομος, οι θαλάσσιες μεταφορές, αλλά και τη δημιουργία κέντρου συντονισμού όλων αυτών.

4) Το Κόμμα των Οικολόγων Πράσινων συνεργάστηκε με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν λάθος αυτή η επιλογή ή ωφέλησε τον χώρο και σήμερα ποια είναι στάση σας;

Σε μια συγκεκριμένη περίοδο βαθιάς κρίσης το 2015, που η χώρα βρισκόταν στα πρόθυρα της χρεωκοπίας, ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε τη διακυβέρνηση και πρότεινε συνεργασία στους Οικολόγους Πράσινους με βάση συγκεκριμένα προγραμματικά σημεία, η οποία και έγινε αποδεκτή από το συνέδριο του κόμματος. Με στόχο πάντα να στηριχτεί η προσπάθεια για μια εναλλακτική διακυβέρνηση την περίοδο των μνημονίων. Είναι αλήθεια πως κατά τη διάρκεια της συγκυβέρνησης δεν μπορέσαμε να επιβάλουμε ορισμένες βασικές κατευθύνσεις περιβαλλοντικής πολιτικής, όπως πχ άδειες για εξορύξεις υδρογονανθράκων ή εκπόνηση των ΕΠΜ για τις προστατευόμενες περιοχές της Ελλάδας.

Μπορέσαμε, όμως, να επηρεάσουμε έναν πολύ μεγαλύτερο πολιτικό χώρο ως προς τις πράσινες αρχές και να μεταφυτεύσουμε τις πράσινες αξίες σε ένα ευρύτερο πλήθος ανθρώπων και αυτό θεωρούμε θα είναι σημαντική παρακαταθήκη στα χρόνια που έρχονται. Δεν ήταν, συνεπώς, λάθος η επιλογή της κυβερνητικής συνεργασίας η οποία έγινε σε ένα διαφορετικό πλαίσιο πολιτικής πραγματικότητας από το σημερινό. Το λάθος θα ήταν η μόνιμη ένταξη του Πράσινου χώρου στις δυνάμεις συμμαχίας ενός συγκεκριμένου πολιτικού φορέα. Η πράσινη πολιτική πρόταση είναι ολοκληρωμένη και εφαρμόσιμη, όπως έχει αποδειχθεί άλλωστε σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, τόσο σε περιφερειακό όσο και Εθνικό επίπεδο, και δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να αποτελέσει συνιστώσα ενός άλλου κόμματος με άλλες πολιτικές προτεραιότητες.

5) Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο οι Πράσινοι ανεβαίνουν. Αυτό μπορεί να γίνει και στην Ελλάδα;

Στις χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης, όντως τα Οικολογικά Κόμματα πηγαίνουν καλά. Στη Νότια Ευρώπη αντίθετα, δεν είχαν ως πρόσφατα απήχηση στον κόσμο, αν και τελευταία φαίνεται ότι ανεβαίνουν σημαντικά. Στη χώρα μας οι Πράσινοι θεωρούνται κάτι πολύ καινούργιο, χωρίς ιδεολογική βάση και ότι είναι μια περιβαλλοντική οργάνωση χωρίς προτάσεις για την κοινωνία, την οικονομία, τα εργασιακά. Το μήνυμά μας δυσκολεύεται να το κατανοήσει ο πολύς κόσμος. Θα προσπαθήσω να εξηγήσω γιατί.

Στις χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης υπήρχε εδώ και δεκαετίες, ήδη από τη δεκαετία του ‘50, ένα ευνοϊκό υπόβαθρο για την ανάπτυξη του Οικολογικού – Πράσινου Κινήματος. Αφενός στις χώρες αυτές υπήρχε έντονη υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος από την τρομακτική ανάπτυξη της βιομηχανικής παραγωγής και τη μεγάλη πυκνότητα πληθυσμού, από την άλλη η αστική δημοκρατία λειτουργούσε κανονικά, το σύστημα των ελεύθερων αγορών βρισκόταν σε ώριμη φάση. Τέλος, υπήρχε η σχετική οικονομική άνεση να υπάρξει στροφή σε πρακτικές που βραχυπρόθεσμα ήταν πιο ακριβές για την τσέπη του καταναλωτή, όμως μακροπρόθεσμα διέβλεπε τη θετική επίπτωση στο εισόδημά του. Αυτό επέτρεψε την ανάπτυξη πρωτοβουλιών πολιτών ενάντια στην καταστροφή του περιβάλλοντος, αλλά και τη δημοσιοποίηση των απόψεών τους. Η Δημοκρατία λειτούργησε, τουλάχιστον ως προς τις βασικές της αρχές, ο πράσινος χώρος πιστώθηκε την έγκαιρη πρόβλεψη της επερχόμενης κλιματικής και κοινωνικής κρίσης. Αντίθετα, στις χώρες της Νότιας Ευρώπης, η Δημοκρατία άργησε να έρθει. Χώρες σαν την Ελλάδα, την Ισπανία, την Πορτογαλία, αλλά και την Ιταλία υπέστησαν πριν και κατά τη διάρκεια του Β΄ παγκοσμίου πολέμου μεγάλες καταστροφές, όχι μόνο υλικές αλλά και πνευματικές από τις δικτατορίες που τις κυβέρνησαν για μακρύ χρονικό διάστημα. Βγήκαν από τον πόλεμο με κατεστραμμένο κοινωνικό ιστό, με καθεστώτα τύπου δημοκρατικά, αλλά στην ουσία αυταρχικά. Ειδικά η Ελλάδα, έφτασε στο 1974 για να αποκτήσει κάποιες δημοκρατικές λειτουργίες, αλλά ακόμη και τότε ο φόβος, ο απομονωτισμός και η πολιτική λήθη ήταν το βασικό πολιτικό συναίσθημα των Ελλήνων. Η Οικολογία και η πράσινη πολιτική πρόταση βασίζεται στην ανάπτυξη της ελεύθερης σκέψης, του ορθού λόγου, της αλληλέγγυας δράσης, των πρωτοβουλιών πολιτών, της ελεύθερης δημοσιογραφίας, της κατανόησης του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος, στοιχεία τα οποία αναπτύσσονται στην κοινωνία μας πιο αργά ίσως από άλλες χώρες, όμως το μέλλον είναι μπροστά μας σε ότι αφορά την ανάπτυξη ενός ισχυρού πράσινου κόμματος με κοινοβουλευτική εκπροσώπηση και στην χώρα μας.

6) Θα είστε εκ νέου υποψήφιος Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας στις εκλογές του 2023;

 Η παράταξη αποφασίζει συλλογικά και δεν θα ήθελα να προδικάσω την απόφαση της γενικής συνέλευσης, αν και κάτι τέτοιο είναι σαφώς στις προθέσεις μου. Θεωρώ πως η παρουσία της αυτόνομης πράσινης φωνής στο περιφερειακό συμβούλιο είναι πάρα πολύ σημαντική και χρήσιμη, και η πρόκληση του αντιδημοκρατικού ορίου του 3% για την είσοδο της σε αυτό καθιστά την επερχόμενη εκλογική μάχη ύψιστης σημασίας.

7) Ποια είναι η θέση σας για την επένδυση της Ελληνικός Χρυσός στην περιοχή της Βόρειας Ανατολικής Χαλκιδικής;

Η Χαλκιδική παρουσιάζει μεγάλη μεταλλευτική – βιομηχανική δραστηριότητα. Ωστόσο, είναι αμφίβολο αν το οικονομικό όφελος από τη δραστηριότητα αυτή αντισταθμίζει τις ζημίες που προκαλεί στους άλλους οικονομικούς κλάδους της περιοχής (γεωργία, τουρισμός, αλιεία, υπέδαφος) και κυρίως στο περιβάλλον και την κοινωνική συνοχή της Π.Ε.

Απαιτείται αναθεώρηση του μεταλλευτικού χαρακτήρα της Ανατολικής Χαλκιδικής, πλήρης απαγόρευση της χρήσης κυανίου στην επεξεργασία των μεταλλευμάτων, ειδικές ρυθμίσεις για τις επιφανειακές και υπόγειες εξορύξεις και κυρίως, κοινωνική συμφωνία σε δραστηριότητες τέτοιας έντασης και έκτασης. Οι υπάρχουσες περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις, αλλά και ο κίνδυνος ενός εκτεταμένου ατυχήματος θα έχει πολύ μεγαλύτερο κόστος στη συνολική οικονομία της Π.Ε σε σχέση με τα οφέλη που απολαμβάνουν πρόσκαιρα κάποιοι τομείς της τοπικής οικονομίας.

Αναφέρουμε για παράδειγμα το πρόβλημα της λειψυδρίας στην Χαλκιδική (εκτεταμένη αναφορά γίνεται παρακάτω).  Στις περιοχές εξορύξεων, και παρά τις διαμαρτυρίες μας κατά τη φάση αδειοδότησης των μεταλλείων πριν από 12 χρόνια, αποδείχθηκε ότι οι υπόγειες εξορύξεις οδήγησαν σε ξήρανση των υπερκείμενων εδαφών, αφού στην πράξη τα γεωλογικά στρώματα δεν ήταν ούτε συμπαγή ούτε αδιαπέραστα.

Χρειάζεται επανεξέταση του αδειοδοτικού πλαισίου, καθώς και των σχετικών εδαφίων των ΜΠΕ και επιβολή μέτρων κατά της απομάστευσης ύδατος από τη χρήση υπόγειων στοών. Πρέπει να θεσπιστούν αυστηρότερες προδιαγραφές για όλα τα υπόγεια έργα που θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια ποιότητας και ποσότητας των αποθεμάτων πόσιμου νερού.

Άλλο παράδειγμα είναι οι λίμνες τελμάτων και τι μπορεί να συμβεί αν καταρρεύσουν τα σχετικά φράγματα μετά από ένα μεγάλο σεισμό ή μια καταρρακτώδη βροχόπτωση (αυτό έχει ήδη συμβεί), η κλιματική κρίση είναι εδώ και τίποτε δεν αποκλείεται. Είναι περιπτώσεις που η συγκεκριμένη οικονομική δραστηριότητα δεν τις λαμβάνει υπόψη, αλλά που θα έπρεπε να απασχολούν έντονα την Κεντρική και Περιφερειακή Διοίκηση.

8) Πολλοί αναφέρουν πως ο επόμενος Παγκόσμιος πόλεμος θα γίνει για το νερό. Σήμερα η Χαλκιδική και κάποιες περιοχές της αντιμετωπίζουν προβλήματα λειψυδρίας. Πως μπορούν να λυθούν αυτά; 

Σε παγκόσμιο επίπεδο, όντως τα αποθέματα νερού, καθώς και η υδροηλεκτρική ενέργεια αποτελούν αιτία σοβαρών εντάσεων και συρράξεων. Ας μη ξεχνάμε ότι ο πόλεμος στη Συρία, η μεγάλη ένταση μεταξύ Αιγύπτου – Σουδάν Αιθιοπίας, οι διαρκείς πολεμικές συγκρούσεις στην Αγκόλα, οι κοινωνικές εξεγέρσεις στο Θιβέτ, στη Μέση Ανατολή και στον Αμαζόνιο, καθώς και σε πολλά άλλα σημεία του πλανήτη έχουν ως αφετηρία έντονα προβλήματα με το διαθέσιμο νερό, πόσιμο ή άρδευσης. Η κλιματική κρίση σε πολλές περιπτώσεις μεταφράζεται ως κρίση νερού. Σημαντικό πρόβλημα και για τη Χαλκιδική αποτελεί το νερό.

Ελλείμματα στην ποσότητα και ποιότητά του αντιμετωπίζουν πολλές περιοχές της, ενώ οι εξορύξεις έρχονται να επιδεινώσουν το φαινόμενο. Τα αποθέματα εξαντλούνται, στις παραλιακές περιοχές το νερό είναι υφάλμυρο, ενώ κάθε φορά το πόσιμο νερό βρίσκεται σε μεγαλύτερο βάθος, με ορισμένα μέρη της Χαλκιδικής οι νέες γεωτρήσεις να φτάνουν σε βάθος συχνά μεγαλύτερο των 300 μέτρων. Ο τουρισμός και η γεωργία δρουν ανταγωνιστικά ως προς τη ζήτηση και την κατανάλωση νερού και συνεπώς είναι αναγκαίο να ληφθούν άμεσα και δραστικά μέτρα για τον περιορισμό της σπατάλης και την εξοικονόμηση του πολύτιμου και εν ανεπάρκεια αγαθού.

Πάγια θέση μας είναι ότι οι εταιρείες ύδρευσης θα πρέπει να παραμείνουν δημόσιες ή να μεταβιβασθούν σε κοινωνικούς – δημοτικούς φορείς. Ο δημόσιος χαρακτήρας του νερού των πόλεων και της υπαίθρου είναι αδιαπραγμάτευτος.

– Χρειάζεται επείγουσα και άμεση συνολική υδρολογική μελέτη της Π.Ε. με στόχο τη διαχείριση της ζήτησης, την ευαισθητοποίηση των μόνιμων και εποχικών κατοίκων της Χαλκιδικής για περιορισμό της σπατάλης και εξοικονόμηση του νερού, τον έλεγχο όλων των γεωτρήσεων, τον εκσυγχρονισμό των δικτύων, την εφαρμογή νέων αειφορικών τεχνικών άρδευσης, και φυσικά την αποτροπή εξορύξεων σε υδρολογικά ευαίσθητες περιοχές.

– Η κατασκευή φραγμάτων, όπως αυτό στον Χαβρία ποταμό, μπορεί να βοηθήσει, αλλά πρέπει να γίνει ύστερα από ουσιαστική έρευνα και εκπόνηση ΜΠΕ που να λαμβάνει υπόψη πραγματικά τα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά της περιοχής, ώστε να μην καταλήξει να υποβαθμίσει τον ίδιο τον ποταμό και τις παραποτάμιες περιοχές.

Αντιτασσόμαστε στις μεγάλες εκτροπές ποταμών και λιμνών έξω από τις φυσικές λεκάνες απορροής τους. Κάθε έργο υδροδότησης πρέπει να σέβεται το φυσικό περιβάλλον και τους φυσικούς κύκλους νερού.

Επίσης, η δημιουργία μονάδων αφαλάτωσης κοντά σε συγκεκριμένες περιπτώσεις είναι στη σωστή κατεύθυνση, όμως αυτές καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ενέργειας γεγονός που δημιουργεί άλλα έντονα περιβαλλοντικά και οικονομικά προβλήματα. Θα πρέπει, επομένως, τέτοια έργα να συνδυάζονται με την παράλληλη ανάπτυξη των ΑΠΕ. Μάλιστα, οι μονάδες αφαλάτωσης μπορούν να βελτιώσουν σε σημαντικό επίπεδο τον βαθμό απόδοσης των ΑΠΕ, καθώς δύναται να λειτουργήσουν ως «αποθήκες ενέργειας» αυτών των μονάδων.

– Θα πρέπει να εφαρμοστεί πρόγραμμα μείωσης των διαρροών και πολλαπλασιασμού του αριθμού των δημόσιων χώρων όπου οι πολίτες, και ιδιαίτερα οι νέοι, μπορούν να έχουν δωρεάν πόσιμο νερό. Έχουμε ήδη αποστείλει σε όλους τους Δήμους της ΠΚΜ επιστολή με στόχο την δημιουργία δικτύου για δημόσιες βρύσες νερού, όπως πια απαιτείται από την κείμενη Νομοθεσία.

– Είναι σημαντική η συμμετοχή των μόνιμων κατοίκων, αλλά των επισκεπτών της Χαλκιδικής, στη διαχείριση του νερού και ιδιαίτερα του πόσιμου. Η διαχείριση του νερού και η μείωση της σπατάλης θα πρέπει να εισαχθεί στα περιβαλλοντικά εκπαιδευτικά προγράμματα της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Κάθε νέα κατοικία, αλλά και σταδιακά οι υπάρχουσες, θα πρέπει να διαθέτουν συστήματα  εξοικονόμησης και ανακύκλωσης νερού, καθώς και συγκέντρωσης και χρήσης των όμβριων για χρήση σε αρδεύσεις ή πλυσίματα εξωτερικών χώρων. Ένα τέτοιο πρόγραμμα θα αναβάθμιζε και την εικόνα της Χαλκιδικής στους ξένους επισκέπτες της, αφού οι περισσότεροι είναι πλέον ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων.

Πηγή άρθρου η ψηφιακή εφημερίδα Η Χαλκιδική Παρασκευή 25.11.2022